Van oudsher is Utrecht een stad van stegen, gangen en sloppen. Al voor de ommuring van de stad voerden diverse paden uit de omgeving naar plaatsen rond de Oudegracht. Deze eerste wegen waren vaak niet breder dan anderhalve meter en vormden belangrijke (handels)routes. De stegen en gangen zijn nog steeds aanwezig in de hedendaagse stad, al zijn velen in de afgelopen decennia afgesloten door overlast, vervuiling en onveiligheid. De stegenminnaar van Freelandschap stelt dat de Utrechtse stegen en gangen een belangrijk onderdeel zijn van de identiteit van de Utrechtse binnenstad en wil deze binnenstedelijke gangen weer onder de aandacht brengen in het debat over de toekomst van de stad. Hiervoor vraagt hij een startsubsidie aan om een ruimtelijke inventarisatie te maken met het doel om in het vervolgtraject een kansenkaart te ontwikkelen met ontwerpvoorstellen voor herinrichting van enkele stegen. Een inventarisatierapport uit 1978 vormt de basis van dit onderzoek dat nu, 40 jaar na dato, wordt geactualiseerd.

Het Nieuwe Bouwen is een architectuur stroming uit de periode 1915 tot circa 1960, die zich laat kenmerken door zijn functionaliteit en het ontbreken van versieringen. De architecten van het Nieuwe Bouwen verwierpen nationale en regionale tradities en streefden naar een nieuwe, zuivere vormentaal gebaseerd op eenvoudige volumes zonder ornament. Daarmee zorgden zij voor een radicale vernieuwing van de discipline. Vanaf het moment van haar ontstaan heeft deze stroming grote invloed gehad op de Nederlandse architectuur, stedenbouw en verwante disciplines. In Nederland zijn vooral Theo van Doesburg, Cornelis van Eesteren en Gerrit Rietveld bekend om het functie gescheiden bouwen. Lambert Architecten constateert dat er op dit moment geen instelling is die zich in Nederland specifiek op deze stroming richt, waardoor kennis verloren dreigt te gaan. De aanvrager wil daarom een centrum oprichten om de kennis over Het Nieuwe Bouwen te bevorderen en de breed publiek kennis te laten maken met deze beweging. Hiervoor stelt de Vereniging Hendrick de Keyser een ruimte in de Derde Ambachtsschool in Scheveningen voor onbepaalde tijd ter beschikking. Dit gebouw is één van de iconen van Het Nieuwe Bouwen. Tijdens de startfase ontwikkelt de aanvrager een programma voor mogelijke evenementen en een PR-plan. Daarnaast onderzoekt ze de mogelijkheden voor cofinanciering en samenwerking met diverse partijen. Op zaterdag 8 september tijdens de Open Monumentendag wordt het gebouw opengesteld en Centrum ‘Het Nieuwe Bouwen’ gelanceerd.

Het project ‘How to Common’ onderzoekt de aard en betekenis van de 'commons' in de hedendaagse praktijk van stadsactivisme en bewonerszelfbeheer en inventariseert nieuwe wegen voor verdere ontwikkeling. De aanvrager ziet dat de crisis van de afgelopen jaren ruimte heeft gecreëerd voor experimenteel gebruik van ruimte in de stad, maar dat deze vrije stedelijke ruimte onder druk is komende te staan door de recente marktontwikkeling. Het project onderzoekt direct toepasbare, nieuwe strategieën en instrumenten die kunnen worden ingezet om ruimte te creëren voor het collectief gebruik voor (combinaties van) betaalbaar wonen, werken en ontmoeten in een stedelijke context. Via literatuuronderzoek naar het begrip ‘commons’ gaat de aanvrager in samenwerking met nationale en internationale partners praktijkproblemen en succesfactoren van inventariseren. Deze worden samengevat in een aantal probleemvelden die dienen te leiden tot het ontwikkelen van kansrijke nieuwe oplossingen. Het resultaat van dit onderzoek is een open source ‘commoning code’ als onderlegger voor toekomstige ontwikkelingen. De code wordt samen met een samenvatting van de ruimtelijke, organisatorische en economische aspecten van commons en commoning opgenomen in een werkboek dat zowel online als in geprinte vorm beschikbaar wordt gesteld.

In internationaal opzicht heeft Amsterdam een pioniersrol vervuld als het gaat om een ruimtelijke ordening, waarin de stedelijke mobiliteit wordt gedomineerd door de fiets. Toch is nooit eerder beschreven hoe die ontwikkeling heeft plaatsgevonden, wat de betekenis ervan is voor de stad en zijn bewoners en welke betekenis die vandaag de dag heeft, zo stelt Uitgeverij Bas Lubberhuizen. In het boek ‘Amsterdam fietsstad’ worden de factoren die de fietsinfrastructuur hebben bepaald door auteur Fred Feddes in samenwerking met De Amsterdamse Fietsersbond gereconstrueerd. Daarnaast beschrijft het de uitdagingen die in het verschiet liggen, om te voorkomen dat de fietsstad aan zijn succes ten onder gaat. Het brengt kennis en inzichten bijeen die zullen bijdragen aan het professionele en maatschappelijke debat over de toekomstige rol van de fiets in de stad. Vanwege de keuzes die in de nabije toekomst gemaakt (moeten) worden, is dit hét moment om deze opgave te agenderen. Bovendien zullen een tentoonstelling in het Amsterdamse stadsarchief en een symposium rondom het verschijnen van de publicatie in april 2019 extra aandacht genereren voor het rijk gevulde en diverse archief van de Amsterdamse Fietsersbond. Verworvenheden die wij in Nederland als vanzelfsprekend beschouwen, zijn in veel buitenlandse steden actuele strijdpunten. Dit boek hoopt dan ook internationaal bij te dragen aan de conceptontwikkeling voor de duurzame stad van de 21ste eeuw.

De trancity-valiz publicatie ‘En Passant - De KIOSK in de stad’ presenteert de resultaten van een uitgebreid onderzoek door auteurs Thomas Rouw en Jacques Beljaars naar de ontstaansgeschiedenis van de verkoopkiosk. De publicatie bestaat uit twee onderdelen. Een chronologisch geordend essay (de hoofdtekst), waarin de geschiedenis van de kiosk wordt beschreven in het licht van belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen. En twaalf kioskverhalen, waarin aan de hand van casestudies wordt laten zien dat de kiosk een architectonische en vooral ook stedenbouwkundige opgave kan zijn. Enkele hedendaagse kiosken worden daartoe geanalyseerd op architectonische, stedenbouwkundige en stadssociologische waarde en betekenis voor de stad. Daarnaast belichten de casestudies specifieke thema’s in verschijningsvorm of productaanbod en anekdotische ervaringen van ontwerpers, uitbaters, klanten en beleidsmakers. Zo is de publicatie niet alleen relevant voor ruimtelijk ontwerpers, maar ook interessant voor andere professionals en geïnteresseerden in stedelijke ontwikkeling.