Welke beleidsinstrumenten passen hierbij? Hoe kunnen overheid en ruimtelijke ontwerpers de handen ineenslaan? Wat betekent het voor de opleidingen, de opstelling van ontwerpers en de organisatie van de beroepsgroep zelf? Deze eerste Jaarrapportage is opgesteld door Atelier Rijksbouwmeester samen met Bureau Architectenregister, BNA, BNI, BNSP, NVTL en Stimuleringsfonds Creatieve Industrie.

Lees hier het rapport

Rijksbeleid
In de jaarrapportage wordt het Rijk geadviseerd om zijn voorbeeldfunctie als professioneel opdrachtgever te versterken, waarbij het Rijk ontwerpkracht nadrukkelijk inzet voor de uitvoering van rijksbeleid. Dit kan met name bij complexe opgaven en ruimtelijke ontwikkelingsprogramma's, zoals de uitvoeringsagenda van de NOVI en de Regionale Energietransitie.

Het Rijk wordt verder geadviseerd om meerjarige, krachtige onderzoeksprogramma's in te zetten om een antwoord te geven op urgente maatschappelijk opgaven. Zo kan worden onderzocht en gestimuleerd wat de mogelijkheden zijn van bijvoorbeeld houtbouw, modulair en circulair bouwen. De Rijksbouwmeester en de ontwerpsector vragen ook aandacht voor de inzet van jonge architecten, onderwijs, life long learning en kennisontwikkeling en het stimuleren van nieuwe vormen van opdracht verlenen, zoals de Vlaamse Open Oproep.

Strategisch moment
De Jaarrapportage is op verzoek van minister van Engelshoven opgesteld en geeft voor het eerst een compleet beeld van hoe de sector er voor staat. Het biedt aanbevelingen voor de Actieagenda Ruimtelijk Ontwerp 2021-2024. De Jaarrapportage komt hiermee op een strategisch moment. Ook omdat Nederland de komende jaren voor complexe maatschappelijke opgaven staat, die vragen om krachtige antwoorden. Er is behoefte aan goed opdrachtgeverschap. Tegelijkertijd zijn de ontwerpers hard nodig.

Rijksbouwmeester Floris Alkemade en de voorzitter van de BNA Francesco Veenstra bieden het rapport Ruimte in transitie’ van CRA en aan DG Cultuur en Media Barbera Wolfensberger. Foto bovenaan: Arenda Oomen

Het fonds ondersteunt jaarlijks honderden getalenteerde makers en ontwerpers in de ontwikkeling van hun professionele praktijk. Het onderzoek en de experimenten van deze makers bevinden zich vaak aan het begin van de ontwerpketen. Kennis en methoden worden hierbij vrijelijk gecombineerd en leiden vaak tot nieuwe inzichten, concepten en prototypes. Het fonds signaleert een sterke behoefte onder makers en ontwerpers om de uitkomsten van deze onderzoeken verder te ontwikkelen en toepasbaar te maken buiten de eigen discipline of beroepspraktijk. Het ontbreekt echter vaak aan slagkracht in de vorm van een sterke externe partij om ideeën om te zetten in resultaten. Tegelijkertijd ziet het fonds dat organisaties en bedrijven veel profijt kunnen hebben van de frisse blik van een ontwerper bij uiteenlopende complexe opgaven. Te vaak wordt een ontwerper echter te laat of zelfs niet in het proces betrokken.

Het doel van deze oproep is ontwerpers en partijen met een sterke maatschappelijke of kennispositie samen om tafel te krijgen. Het fonds daagt de partijen uit om vanuit deze samenwerking tot innovatieve, verrassende oplossingen te komen voor ontwerpopgaven van nu.

Kijk hier voor een overzicht van de ondersteunde projecten uit de voorgaande rondes van Fresh Perspectives.

opzet oproep
Voor deze open oproep stelt het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie € 260.000 beschikbaar. De maximale bijdrage per project is € 40.000, en wordt in twee fasen verleend.

Afhankelijk van de opgave kunnen de uitkomsten van de samenwerking uiteenlopend van vorm zijn. Te denken valt aan een product, interventie of dienst. Het is mogelijk om met internationale partners samen te werken. Er dient in het project wel sprake te zijn van een overwegend Nederlands belang.

Het fonds stelt als voorwaarden dat:

De ontwerper/maker in de gehele lijn van het traject betrokken is;

Beide partijen zich committeren aan de samenwerking;

De verwachte meerwaarde van de samenwerking voor zowel de maker als de partner in de aanvraag helder wordt gemotiveerd;

Projecten zich in een startfase bevinden;

Een voor de sector relevante presentatievorm is opgenomen aan het eind van het traject;

De ontwerper optreedt als penvoerder, dat wil zeggen dat hij/zij de aanvraag namens de samenwerkende partijen indient;

Er geen sprake is van een opdrachtrelatie tussen de twee partijen;

De ontwerper/maker staat ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel.

De financiële bijdrage is verdeeld in twee fasen. Voorstellen geven inzicht in het gehele traject, maar richten zich concreet op de invulling en werkzaamheden die betrekking hebben op de eerste fase.

selectie
De geselecteerde voorstellen ontvangen subsidie uit een aanvullend budget dat beschikbaar is gesteld vanuit het ministerie van OC&W voor talentontwikkeling in de creatieve industrie. Met dit budget wil het ministerie talent ondersteunen dat buiten de disciplinegrenzen opereert.
De selectie wordt uiterlijk 12 juni 2020 per e-mail en via de website van het fonds bekendgemaakt. Vanaf dat moment kan het project van start gaan.

Lees hier meer over deze open oproep en hoe hiervoor in te dienen.

Op 26 februari is bekendgemaakt dat de Salone del Mobile 2020 is uitgesteld tot 16 t/m 21 juni 2020, in verband met de uitbraak van het coronavirus.

De Open Oproep Salone del Mobile 2020 leverde 32 voorstellen op. Adviseurs Lucas Verweij, Marleen Engbersen en Jeroen Kramer selecteerden hieruit 14 voorstellen. De commissie hoopt dat met deze selectie een breed beeld wordt geschetst van de kwaliteiten van het Nederlandse ontwerpveld. Ze selecteerden presentaties waarin heel diverse competenties tot uiting komen.

selectie en beoordeling
De volgende projecten werden geselecteerd:

A+N Salone Satellite

Alissa+Nienke

Tech in Process - Symposia & Preview

Envisions

blowing glass (werktitel)

Thomas Eyck

Chairwave

Justus Bruns

3D Knitted Furniture

Studio Skrabanja

YAMUNA FORZANI X MOTEL FORLANINI PLAYHOUSE

yamuna forzani

MORPH CARE CENTER

Audrey Large

JOB IN MILAAN

Job van den Berg

Duurzame collectie Moroso

Studio Wieki Somers

Stop Making Sense

White Noise (Klaas Kuiken en Charley Reijnders)

Fungi & Stains on stairs.

Lizan Freijsen

ARBELA - a visual guide

Hozan Zangana studio

ENDENDIJK - GESTOELD OP BEWEGING

Hans Endendijk

CLAY WORKS 'Mommy I made an Ashtray

HandMade Industrials

De ingediende voorstellen zijn getoetst aan de hand van de criteria van deze oproep gericht op:
• de mate waarin de presentatie en de te tonen ontwerpen zich weten te onderscheiden in artistieke kwaliteit en presentatievorm;
• de mate waarin de presentatie bijdraagt aan de ontwikkeling van de internationale praktijk en het verbreden van het werkterrein van de aanvrager;
• de verwachte kansen die de presentatie creëert voor de aanvrager en de Nederlandse creatieve industrie;
• de verwachte bijdrage aan het versterken van het imago van de Nederlandse creatieve industrie in het buitenland.

De adviseurs beoordeelden in hoeverre de voorstellen consistent zijn opgezet en de mate waarin deze aansloten op de doelstellingen van deze oproep en het Subsidiereglement. De beoordeling had de vorm van een tender: een aantal voorstellen is verkozen boven de andere. Veertien aanvragen zijn positief beoordeeld en de aanvragen zijn onderling gerangschikt. Het budget reikt tot honorering van zes voorstellen.

ontwerpinfrastructuur
Aanvullend op de bestaande regelingen voor culturele instellingen bij het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, zoals de Activiteitenprogramma's voor één of twee jaar ondersteuning, ontstaat er met deze nieuwe vierjarige instellingssubsidie een oplopende keten van ondersteuningsmogelijkheden voor instellingen binnen de creatieve industrie. Op die manier wil het Stimuleringsfonds een veerkrachtige en dynamische ontwerp-infrastructuur mogelijk maken.

indienen
Vanaf 1 maart 2020 is de Regeling Vierjarige Instellingssubsidie Creatieve Industrie 2021-2024 beschikbaar en kunt u via de online aanvraagomgeving uw aanvraag indienen.

Wilt u liever een aanvraag indienen bij de deelregeling Activiteitenprogramma's, dan is het goed om te weten dat deze regeling in 2020 één ronde kent met een deadline op 30 september 2020.

tijdpad

Tussen 1 maart 2020 en 7 mei 2020: Aanvraagperiode voor de regeling Vierjarige Instellingssubsidie Creatieve Industrie

4 juni 2020: Op de dag dat de Raad voor Cultuur de adviezen voor de Culturele Basisinfrastructuur presenteert stelt het Stimuleringsfonds aanvragers over de uitkomst van het advies binnen deze regeling op de hoogte.

30 september 2020: Deadline deelregeling Activiteitenprogramma's

handig om te weten
Overweegt u een vierjarige instellingssubsidie aan te vragen, bekijk deze veelgestelde vragen:

'Kan je zowel bij de BIS van het ministerie van OCW als bij het Stimuleringsfonds een aanvraag indienen?'
Ja dat kan, maar er kan niet twee keer worden toegekend. Bij positief advies van de Raad voor Cultuur binnen de BIS betekent dit een beëindiging van de procedure en het adviestraject bij het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, ook al betreft het twee aanvragen voor verschillende kernactiviteiten. Andersom, bij een negatief advies van de Raad voor Cultuur, heeft deze advisering géén invloed op de advisering bij het fonds.

'Hoe gaat het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie om met de verschillende codes?'
Van alle aanvragers verwachten we dat zij de codes onderschrijven. Daarnaast geeft u met betrekking tot de Fair Practice Code, de Code Diversiteit & Inclusie en de Governance Code Cultuur ook helder aan waar u nu staat, welke stappen u van plan bent te zetten tussen 2021 en 2024 en waar u aan het eind van die periode wilt staan. U kunt toelichten hoe u met de codes omgaat in uw organisatie, uw programma en met betrekking tot publieksbereik en communicatie.

'Kan ik zowel in aanmerking komen voor de vierjarige instellingssubsidie en aanvullend een aanvraag doen bij een andere regeling van het Stimuleringsfonds?'
Instellingen die op basis van deze regeling subsidie ontvangen, kunnen gedurende de uitvoering geen aanspraak maken op subsidies uit de deelregelingen Architectuur, Vormgeving, Digitale Cultuur, Activiteitenprogramma's en Festivals van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie.

'Is er een vast percentage aan co-financiering vereist voor de gehele aangevraagde periode 2021–2024? Gelden er overige, specifieke voorwaarden met betrekking tot financiën en andere subsidierelaties?'
Op basis van de regeling kan alleen subsidie worden verstrekt:

indien de subsidie per aanvrager minimaal € 200.000 per kalenderjaar bedraagt, en niet meer dan € 550.000 per kalenderjaar;

indien het totaal aangevraagde subsidiebedrag niet meer bedraagt dan 80% van de subsidiabele kosten;

indien de aanvrager voor zijn kernactiviteit geen subsidie ontvangt van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap op grond van de regeling op het specifiek cultuurbeleid, een ander ministerie of op basis van een regeling voor meerjarige programma's van een van de andere rijkscultuurfondsen; en

indien minimaal 20% van de subsidiabele kosten binnen de totale inkomstenstroom gedurende de gehele subsidieperiode, afkomstig is uit andere inkomstenbronnen dan subsidie van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap of op basis van subsidie van andere rijkscultuurfondsen.

'Moet mijn aanvraag voldoen aan het Subsidiereglement Stimuleringsfonds Creatieve Industrie?'
Nee, uw aanvraag wordt beoordeeld volgens de nieuwe Regeling Vierjarige Instellingssubsidie Creatieve Industrie 2021–2024. Belangrijke artikelen uit het huidige Subsidiereglement zijn hierin opgenomen.

'Wat is het belangrijkste verschil tussen de Regeling Vierjarige Instellingssubsidie en de Regeling Eén-tweejarige activiteitenprogramma's?'
Bij de Regeling Vierjarige Instellingssubsidies Creatieve Industrie 2021–2024 ligt de nadruk op de onderscheidende, (inter)nationale positie en de platformfunctie van de instelling binnen de culturele infrastructuur van de creatieve industrie. De commissie zal zowel kijken naar de prestaties van de afgelopen jaren alsook naar de inhoudelijke programmalijnen voor 2021–2024.
Bij de Regeling Eén-tweejarige activiteitenprogramma's is de positionering van de instelling tevens van belang maar ligt de nadruk meer op de uitwerking van de specifieke programma's en activiteiten voor 2021–2022.

vragen
Voor meer informatie en inlichting over welke regeling het beste bij uw instelling past, kunt u contact opnemen met Anouk Laverge.

Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie organiseert donderdag 26 maart 2020 een informatiebijeenkomst over de Vierjarige instellingssubsidie 2021–2024. Binnenkort vindt u hier meer informatie daarover.

De werkperiode bij Think Tanger biedt aan veelbelovende ontwerpers, makers en kunstenaars de ruimte om onderzoek te doen, hun netwerk te verbreden en hun eigen werk te ontwikkelen, waarbij het thema 'Informal Utopias' een belangrijk onderdeel uitmaakt van de residency. Er is plaats voor twee ontwerpers en twee beeldend kunstenaars. Het Stimuleringsfonds reserveert een maximaal budget van € 11.000 voor deze open oproep, bedoeld voor de ondersteuning van twee ontwerpers.

aanleiding
De culturele sector in Marokko raakt steeds sterker internationaal verbonden. Waar voorgaande generaties makers en kunstenaars een weg hebben gebaand, brengt een jonge generatie Marokkaanse makers en kunstenaars de kunst en cultuur naar nieuwe hoogtes. Stromingen en stijlen worden ge(re)mixt, populaire cultuur bestaat naast gevestigde kunst, maar worden ook met elkaar gecombineerd. Marokko is door de geografische ligging een kruispunt van invloeden en stijlen. De culturele scene wordt medegevormd door kinderen van migranten buiten Marokko, die er bewust voor kiezen zich in Marokko te vestigen om er culturele projecten op te zetten. Zo geeft een nieuwe generatie kunstenaars, ontwerpers, programmamakers en curatoren de kunst- en cultuurscene in (Noord-)Afrika van binnenuit vorm. Het samenbrengen en leren van elkaars perspectieven, skills en waarden is een van de aanleidingen voor deze residency.

Think Tanger
Think Tanger is opgericht in 2016. Als platform bevraagt Think Tanger actief de hedendaagse sociale en ruimtelijke effecten van de ontwikkeling van de stad, waarin zij nieuwe vormen en perspectieven verkennen. Vanuit een bottom-upbenadering adresseert ze thema's als zelforganisatie, straatcultuur, identiteit en toe-eigening van de openbare ruimte in relatie tot grootschalige ontwikkelingen. Think Tanger initieert en faciliteert projecten op het snijvlak van beeldende kunst, ambacht, ontwerp en onderzoek. Daarnaast worden participatieve workshops, talks, open studio's, tentoonstellingen, podcasts en residenties georganiseerd.

Tanger
Tanger is een havenstad in het Noorden van Marokko. De laatste twintig jaar ondergaat Tanger grote veranderingen door economische en industriële bloei. Dit heeft de structuur van Tanger beïnvloedt op sociaal, ruimtelijk en cultureel niveau. Veel van deze grootschalige ontwikkelingen missen een sociaal en duurzaam perspectief, waardoor de lokale bevolking zich weinig betrokken voelt. Tegelijkertijd is er in Tanger sprake van een veerkrachtige gemeenschap die zich de stad alsnog eigen maakt. Dit uit zich bijvoorbeeld in het creëren van collectieve tuinen, alternatieve routes en zelfbouw. Deze ingrepen vormen de stad en transformeren het stedelijke, sociale en economische weefsel, op een manier die wordt gedefinieerd als 'informal urbanism'. Hierdoor is Tanger een stad met verschillende lagen, een stad waar traditie wordt uitgedaagd door vernieuwing.

de residency
Think Tanger wil een kritisch discours verkennen en ontwikkelen rond informele praktijken en stromen in Tanger. Binnen deze context nodigt Think Tanger ontwerpers, makers en kunstenaars uit de ruimtelijke dynamiek van Tanger te onderzoeken via objecten, vormen, kleuren, texturen en geluid. Kijk hier voor meer informatie over Think Tanger.

De residenten worden gehuisvest in een appartement met ieder een eigen kamer. De woonkamer, badkamer en keuken worden gedeeld. Think Tanger zorgt voor de begeleiding op inhoudelijk en praktisch gebied en verbindt de residenten met hun netwerk. Residenten hebben tevens toegang tot het grafisch Atelier Kissaria, dat de beschikking heeft over een zeefdrukstudio. Onderdeel van deze residentie is een publieke eindpresentatie. De vorm van de eindpresentatie wordt in overleg met de residenten bepaald. Gedurende de residency-periode worden er een of twee open studiosessies georganiseerd, waarvoor een passend publiek wordt uitgenodigd. Think Tanger vraagt elke resident bij te dragen aan het archief van het platform door een werk achter te laten dat tijdens de residency-periode is gecreëerd, in nauw overleg met de resident.

voor wie
De residency kan worden aangevraagd door ontwerpers en makers via het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en door beeldend kunstenaars bij het Mondriaan Fonds. Per periode werken steeds een ontwerper en een maker tegelijkertijd bij Think Tanger. Van de residenten wordt een flexibele en open houding naar de context en de mensen ter plekke verwacht. Duo's of (tijdelijke) samenwerkingsverbanden kunnen zich voor deze residency niet aanmelden.

bedrag en werkperiode
De werkperioden die worden aangeboden zijn:

1 oktober 2020 tot en met 31 december 2020

1 mei tot en met 31 juli 2021

De voorkeur voor de verblijfsperiode moet in het aanvraagformulier worden aangegeven. Het streven is om de periode van voorkeur zoveel mogelijk toe te kennen.
Per resident wordt een vaste bijdrage van € 5.500 ter beschikking gesteld voor reis-, materiaal-, transport- en verblijfskosten. In de bijdrage is een bedrag opgenomen voor een reis door Marokko, die tijdens een break van twee weken binnen de residency-periode plaatsvindt. De resident bepaalt zelf de inhoud van deze reis. De huur van de woonruimte, werkruimte, coördinatie, begeleiding en presentatie worden direct door het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en het Mondriaan Fonds aan Think Tanger voldaan.

meet up en lezing
Op 11 maart 2020 organiseren het Stimuleringsfonds en het Mondriaan Fonds (bij voldoende interesse) voor geïnteresseerden een meet up in Rotterdam. Medeoprichter van Think Tanger Hicham Bouzid zal een lezing geven over Marokko en er is gelegenheid om vragen te stellen over de open oproep. Wil je op de hoogte gehouden voor deze meet up? Meld u hier aan.

Lees hier meer over deze open oproep en hoe hiervoor in te dienen.